HSP in een notendop
HSP is een term die we vaker horen, wellicht ook wel eens te snel toegepast, daarom hier in een notendop
In een notendop vertel ik jou wat HSP betekent, zodat je er snel een beetje vanaf weet. Het nadeel van een notendop is dat het soms wat kort door de bocht is. Wil je meer over HSP weten: de volgende blogs vertellen meer.
HSP betekenis van de afkorting
HSP is de afkorting van Highly Sensitive Person, in Nederlands: Hoog Sensitief Persoon. Andere termen die worden gebruikt zijn hooggevoelig, hoogsensitief, heel gevoelig. Een wetenschappelijke term is SPS (Sensory Processing Sensitivity). Als je dus meer onderzoeksgegevens of wetenschappelijke gegevens wilt opzoeken over HSP kun je beter zoeken op SPS.
De term HSP komt uit de psychologie en is in 1996 geïntroduceerd door dr. Elaine Aron. Elaine Aron is een Amerikaanse onderzoeker binnen de klinische psychologie. Ze is hoogleraar, psychotherapeut en niet te vergeten: zelf HSP.
Toen een therapeute na een langdurig herstel van een kleine operatie haar terugkoppelde “but of course you were upset, you are a highly sensitive person” ontstond bij haar de term “Highly Sensitive Perso; HSP”. Vanaf 1992 bestudeert zij hooggevoeligheid. Haar eerste artikel over hoogsensitiviteit verscheen in 1997 in het Journal of Pesonality and Social Psychology
(bron: presentatie op YouTube en NL-wikipedia)
Inmiddels werkt Elaine Aron ook met de term SPS. Deze term beschrijft letterlijk dat er een gevoeligere verwerking van prikkels is. En inderdaad: er gaan letterlijk meer zenuwprikkels van de zintuigen naar de hersenen. En binnen de hersenen worden meer hersenactiviteiten geactiveerd.
Doordat tegenwoordig in een functionele MRI gekeken kan worden hoe hersenen reageren is het zichtbaar/meetbaar dat er in de hersenen van een HSP meer gebieden actief worden dan bij een niet HSP.
Medisch onderzoek versus psychosociaal onderzoek
Zo’n fMRI wordt op dit moment vooral ingezet voor onderzoek. Het is (nog) te kostbaar om dit in te zetten om vast te stellen of iemand HSP is.
Daarom wordt de eigenschap HSP vastgesteld door vragenlijsten en gesprekken. Dr. Elaine Aron heeft daarvoor een vragenlijst ontwikkeld. Wil je een paar vragen voor jezelf eens lezen: klik hier voor een korte vragenlijst.
HSP is aangeboren en normaal
Hooggevoeligheid (HSP) is een aangeboren eigenschap, het geen aandoening of ziekte. Het is een normaal verschijnsel, een kwaliteit. 15-20 % van de populatie is hooggevoelig, net zo goed als er ook een 15-20% verminderd gevoelig is.
Dat hoort bij de spreiding van kwaliteiten/kenmerken. Het is aannemelijk dat dit een onderdeel is van de evolutie. En ik schrijf 15-20% van de ‘populatie’ omdat het zowel bij mensen als bij dieren voorkomt. Zelfs uit onderzoek bij fruitvliegjes blijkt dat 1 op de 5 waakzamer en voorzichtiger is.
Waarom dan zoveel aandacht voor HSP?
Als er eenzelfde percentage minder gevoelig is, als het een normaal verschijnsel is, hoezo dan de aandacht voor HSP? Dat heeft ermee te maken dat in de huidige tijd, alles snel ontwikkeld en snel veranderd. 30 jaar geleden was er nog amper een mobiele telefoon, internet of mailverkeer.
20 jaar geleden waren er mobiele telefoons, maar die hadden veel minder functies dan nu. Social media stonden nog in de kinderschoenen. Nu staan we voortdurend “aan”. We krijgen daardoor letterlijk veel meer sensorische prikkels te verwerken, laat staan de emotionele impact van Social Media.
Door al deze ontwikkelingen is het voor een HSP veel lastiger om de juiste balans te vinden. Het is ook sociaal gezien ‘vreemd’ als je niet dagelijks bereikbaar bent of op Whatsapp reageert.
Als HSP ben je letterlijk eerder overprikkeld doordat alles wat aan sensorische input binnenkomt, daarnaast heeft je brein het druk door dat allemaal te verwerken. Je hebt daarom meer ‘afschakeltijd nodig”.
In de volgende BLOG lees je meer over de kenmerken van HSP, volgens de wetenschappelijke kennis van Elaine Aron.
HSP en kinderen
Vroege herkenning en erkenning van hooggevoeligheid (HSP) is van belang voor een passende opvoeding. Zonder een stempel te willen drukken of in een hokje te willen plaatsen.
Het is belangrijk dat ouders een kind kunnen begrijpen en andersom. Ouders die hun kind begrijpen kunnen zorgen dat de omgeving beter is afgestemd op hun kind. Én hun kind ondersteunen in het omgaan met zijn/haar omgeving.
In de BLOG ‘Stop-en-check-systeem’ lees je meer over hoe je je kind kunt beschermen én kunt stimuleren.
Andere blogs van Sjannie:
– HSP kenmerken (wetenschappelijk)
– HSP ‘stop-en-check’
– HSP kenmerken (in de praktijk van alle dag)
Herken je jezelf in de beschrijving van HSP, heb je vragen?
Bel of mail gerust!
06-13 39 80 83
info@praktijksjannie.nl
of stuur een contactbericht
Herken je jezelf in de beschrijving van HSP?
Met mijn ervaring in en over HSP kan ik jou leren jezelf beter te begrijpen. Omdat je meer prikkels en emoties verwerkt kun je sneller overprikkeld raken.
Met E.E.N. ® therapie kunnen we eventuele blokkades opsporen en oplossen.
Oude (en nieuwe) emoties kunnen verwerkt worden. Dan ben jij weer In Je Kracht, zodat jij weer een goede gezonde balans kunt behouden.
Liefs Sjannie