SMART doelen stellen

SMART doelen stellen, wat is dat?

Ik schreef er in mijn vorige blog al over. Maar wat is dat nu? SMART doelen stellen?
– SMART betekent natuurlijk: Slim.  Je gaat slim doelen stellen.
– Maar SMART is ook een acroniem {een woord dat is ontstaan uit een afkorting}: specifiek, meetbaar, acceptabel, reëel/realistisch en tijdsgebonden. En daar zit het grootste kracht. 

SMART:
S = Specifiek
M = Meetbaar
A = Acceptabel
R = Reëel of realistisch
T = Tijdsgebonden

Doel stellen

Een doel stellen is heel snel gedaan, maar de kunst is natuurlijk een doel te stellen dat je ook wílt en kúnt halen! Het halen van een doel geeft een lekker gevoel. Een energie-boost. Het niet halen van een doel geeft een rot gevoel. Je enthousiasme en energie daalt.

Dus: zorg dat je een doel haalt waar je ook blij van kúnt worden, wat je ook kúnt halen. En daar is SMART doelen stellen dan heel geschikt voor. Ik zal het hieronder uitleggen met een voorbeeld. In dit geval zo’n “goed voornemen” dat we ons op 1 januari voorhouden.

Voorbeeld van SMART doelen stellen

Voornemen (doel): Ik wil dit jaar gezonder leven.
Dat is heel algemeen. Dat kun je niet meten, is natuurlijk wel acceptabel, maar of het realistisch is? Tijdsgebonden: een jaar.
Ga je dit doel nu SMART maken.

Specifiek:

In plaats van “gezonder leven” ga je specifiek aangeven hóe je dat wilt doen. Dat kan in dit geval van alles zijn: minder snoepen, meer fruit eten, sporten, in de pauze naar buiten, meer groenten, een mindfulness training volgen, vaker met de fiets naar het werk.
In dit voorbeeld kiezen we:
=> vaker met de fiets naar het werk + meer fruit eten.

Meetbaar:

Dan ga je bepalen wat “vaker” en “meer” betekent in dit geval. Je maakt het meetbaar voor jezelf door er een aantal bij te zetten.
=>  4 x per week met de fiets naar het werk + dagelijks 2 stuks fruit.

Acceptabel:

Je vraagt jezelf af of je dit meetbaar doel acceptabel vindt. Laten we aannemen dat je dit nog onvoldoende vindt. Je wilt ook minder snoepen. Dan voeg je “minder snoepen” toe op je lijstje. Maak dat ook weer meetbaar: Ik eet geen koekjes meer uit de koektrommel op het werk.
Bij de stap acceptabel kun je ook nog kijken of jouw doelen acceptabel zijn voor je gezin/omgeving. Jij kunt wel elke dag willen fietsen, maar als je daardoor later kookt en later eet, komen anderen mogelijk in het gedrang.
Je stelt vast dat op de dinsdag fietsen niet handig is. 
+> 3 x per week met de fiets naar het werk + dagelijks 2 stuks fruit + de koekjestrommel van het werk negeren. 

Reëel/realistisch: 

Vraag je zelf of de doelen realistisch en haalbaar voor je is. Stel je doelen bij naar realistisch en haalbaar.
-> 3 x per week met de fiets naar je werk te gaan?
Nee, als je eerlijk bent tegen jezelf, weet je dat je dan in tijdsnood komt. Dan moet je haasten met eten koken, zou je voor een snelle hap eten gaan, in plaats van een vers bereide maaltijd. Dan schiet je je doel “gezonder leven” voorbij. Oké. Wat is dan wel reëel en haalbaar?
-> 2 x per week is wel haalbaar. Kies daar dan de meest geschikte dagen voor. Bv maandag en woensdag.
-> Iedere dag 2 stuks fruit? à Ja, dat is wel realistisch. Je neemt elke dag 2 stuks mee naar je werk. In het weekend moet je dan bewust zijn dat je fruit eet. Daarom zet je in het weekend een fruitschaal op tafel, met wat kwetsbaarder fruit, dan wat je op het werk meeneemt.
-> Je eet geen koekjes uit de koektrommel op het werk. Dat is realistisch haalbaar. Maar ook een valkuil. Je doet het vaak onbewust. Daarom deel je met collega’s je goede voornemen, en je vraagt ze of ze je willen herinneren hieraan. Ook vraag je of iedereen het eens is dat de koektrommel in de kast verdwijnt.
=> ma en woe fietsen + 2 stuks fruit naar het werk + fruitschaal op tafel + koektrommel op het werk gaat de kast in. 

Tijdsgebonden: 

Je controleert of je doelen aan een tijd gebonden zijn. Dit voornemen was voor dit jaar. Dus ja, tijdsgebonden. Het fietsen en fruit is tijdsgebonden in aantallen per week.
Maar…. Een jaar is heel lang. Het is verstandiger om de tijd op te knippen in kleinere delen, zodat je ministapjes hebt om je gedrag aan te passen.
Je kunt je voornemen terugbrengen naar 1 of 2 maanden. Het mooie is ook dat je dan na een maand al blij kunt zijn met het resultaat. 🙂  En als het niet is gelukt, ga je met jezelf het gesprek aan. Heb je een schop onder je kont nodig?  Of zijn je doelen minder acceptabel of reëel dan je dacht.
Doorloop dan gewoon opnieuw de SMART stappen! Grote kans dat je “gezonder leven dit jaar” toch kunt bereiken in de overige 11 maanden. Als je je nieuwe voornemen 3 maanden hebt volgehouden, kun je de tijd verlengen, dan heb je namelijk al een nieuwe gewoonte gecreëerd. En wie weet heb je in de zomer dan zin om 3 x met de fiets te gaan en is koekentrommel van jullie afdeling verdwenen…
=> ik ga 2 maanden: ma en woe fietsen + 2 stuks fruit naar het werk + fruitschaal op tafel + koektrommel op het werk gaat de kast in. 
=> Ik zet over 1 maand het woordje ‘SMART’ in mijn agenda en de doelen schrijf ik in mijn agenda over 2 maanden. Dan kijk ik terug en en stel als het nodig is mijn doelen bij.